Η προσωπική θεωρία και οι γενικότερες γνωσίες δομούν το οικογενειακό σχήμα. Οι αντιλήψεις του οικογενειακού σχήματος αποτελούνται από:

α) Κανονισμούς και λειτουργίες που αντανακλούν την οικογένεια

β) Προσδοκίες γύρω από συζυγικές και οικογενειακές σχέσεις

γ) Ρόλους γονέων και παιδιών

Το κάθε μέλος αντιλαμβάνεται και επεξεργάζεται τα διάφορα καθημερινά προβλήματα της οικογένειας με ένα προσωπικό τρόπο θεώρησης των γεγονότων. Η ύπαρξη των δυσλειτουργικών γνωσιών δυσχεραίνει τις συζυγικές ή οικογενειακές σχέσεις, δεδομένου ότι η πρόκληση κάποιου γεγονότος ή μιας κατάστασης (ερέθισμα) θα επιδράσει στα συναισθήματα και στη συμπεριφορά όλων των μελών της οικογένειας. Η αρνητική συμπεριφορά μεταξύ των μελών έχει σαν συνέπεια την γενική δυσλειτουργία της οικογένειας. Αυτό σημαίνει ότι το κάθε άτομο φέρει τις δικές του σκέψεις, συναισθήματα, συμπεριφορές, εμπειρίες, προσωπικότητα, προσδοκίες, τα οποία βρίσκονται σε μια συνεχή αλληλεπίδραση με τα αντίστοιχα άλλων μελών δημιουργώντας τη γενική λειτουργία της οικογένειας. Σκοπός της Γνωσιακής Συπεριφορικής Θεραπείας οικογένειας (ΓΣΘΟ) είναι η αξιολόγηση και η τροποποίηση των δυσλειτουργικών σκέψεων που συνεπάγεται αλλαγές στα συναισθήματα και τη συμπεριφορά.

Κάποιες βασικές τεχνικές που εφαρμόζονται στην ΓΣΘΟ είναι:

• Εκπαίδευση στη βελτίωση της διαπροσωπικής επικοινωνίας σύμφωνα με την οποία ο θεραπευόμενος μαθαίνει να χρησιμοποιεί την καλή ακρόαση και την καλή έκφραση.
• Οι θεραπευόμενοι σύντροφοι μαθαίνουν να δέχονται την κριτική ή κατηγορίες προσπαθώντας να δουν τον κόσμο από την οπτική γωνία του άλλου ατόμου κατανοώντας το συναισθηματικά.
• Επίσης, εκπαιδεύονται στη χρήση κατάλληλου τρόπου για να μπορούν να μεταδίδουν πληροφορίες προς τον άλλον. Η τεχνική της έκφρασης προσωπικών συναισθημάτων βοηθά τους θεραπευόμενους συντρόφους να γίνονται καλοί πομποί και να αντικαθιστούν τις προβληματικές συμπεριφορές τους με την υποκειμενική αντίληψη των συναισθημάτων τους. Για παράδειγμα, «εγώ νιώθω…. Ή εγώ αισθάνομαι….».
• Τέλος, μέσω της κατευναστικής τεχνικής το ζευγάρι μαθαίνει να βρίσκει θετικά στοιχεία στα λόγια και στις συμπεριφορές του ενός για τον άλλον, προσδίδοντας μια πιο υγιή εικόνα στην προσωπικότητα του καθενός.